forum.na-svyazi.ru сайтри сӑн

Йӗпреҫ районӗнчи Березовка ялӗнче пурӑнакансем чӑтайман – Владимир Путин патне петици ҫырнӑ. Халӑха Йӗпреҫрен яла илсе ҫитерекен ҫул ытла та хӑрушӑ пулни пӑшӑрхантарать.

Общество транспорчӗ пӗрре урлӑ кӑна ҫӳрет, васкавлӑ медпулӑшу 40 минутран килет. Ара, хӑлтӑр-халтӑр ҫулпа хӑвӑрт ҫӳреймӗн. Ӑна 10 ҫул ытла юсаман. 20 ҫухрӑм ҫула 40 минутра ҫеҫ парӑнтарма пулать-мӗн. Общество транспорчӗпе те ыйту ҫивӗч. Расписанире – икӗ рейс, анчах вӗсем те пурте ҫӳремеҫҫӗ, мӗншӗн тесен водительсем кунашкал ҫулпа кайма хирӗҫ. Таксистсем вара 1000 тенкӗ ыйтаҫҫӗ. Ял ҫыннишӗн ку пысӑк укҫа.

Петицие Change.org сайтра вырнаҫтарнӑ. Вӑл - Владимир Путин, Михаил Игнатьев Элтепер, Йӗпреҫ район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Николай Чугаров валли.

Ҫул япӑх пулсан та Йӗпреҫе тухса кӗмелли тупӑнать. Ялта пульница, аптека, лавкка ҫук. Петицире палӑртнӑ тӑрӑх, ҫак ҫулпа ҫывӑх ялсенче пурӑнакан 1105 ҫын усӑ курать. Анчах вырӑнти тата республика ертӳлӗхӗ сахал ҫыншӑн ҫул сарнинче уссине курмасть-мӗн. Ҫак ялсенче пурӑнакансен ачисем, мӑнукӗсем пуррине шута илеҫҫӗ-и вӗсем? Вӗсем те яла тӑванӗсем патне килсе ҫӳреҫҫӗ-ҫке-ха.

Малалла...

Муркаш районӗнчи Москакасси ял тӑрӑхне кӗрекен Эхветкасси ялӗ ҫывӑхӗнче Китай ҫыннисем сӗт савучӗ хута ярасшӑннине, юпасем лартма пуҫласан кӑна ҫавӑн пирки вырӑнти халӑх пӗлнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.

Китайри пуянсем хӑйсен ҫӗрӗ ҫинче хуҫаланнине хирӗҫ тӑракан вырӑнти халӑх ҫӑхав ҫырнӑ, прокуратурӑран тата ЧР Патшалӑх Канашӗн депутатӗнчен Игорь Моляковран пулӑшу ыйтнӑ.

Китай ҫыннисене ҫӗр арендӑна парас ыйтупа халӑхпа пуху та ирттермен, ҫӗре те виҫтермен, РФ Градостроительство кодексӗн ытти нормине те пӑхӑнман иккен. Ҫакӑ Чӑваш Енӗн Стройминӗ ЧР Патшалӑх Канашӗн депутатне Игорь Молякова хуравлани тӑрӑх ҫиеле тухнӑ.

Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев коммунистсемпе нумаях пулмасть курнӑҫнӑ чух та ҫӗр ыйтӑвне хускатнӑ. Республика ертӳҫи вӑл ҫӗре никам та никама та сутманнине пӗлтернӗ, тара кам парас тенине уҫӑмлатма шантарнӑ.

Татьяна Охотина (сылтӑмри)

Паян Ҫӗрпӳ районӗнче харӑсах икӗ ҫӗрте фельдшерпа акушер пункчӗ ӗҫлеме тытӑннӑ.

Тухтӑр ҫурчӗсене хӗрлӗ хӑю кассах уҫнӑ. Республикӑри тӳре-шараран унта Чӑваш Енӗн сывлӑх сыхлав министрӗ Владимир Викторов хутшӑннӑ. Районти пуҫлӑхсем те ҫитнӗ. Ҫӗрпӳ район администрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫне пурнӑҫлакан Борис Марков, Ҫырмапуҫ ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Юрий Деомидов, Ҫӗрпӳ район пульницин тӗп тухтӑрӗ Валентина Озерова ял ҫыннисене ФАп уҫӑлнӑ ятпа саламланӑ.

Вӑрӑмҫут ялӗнчи ҫав ялтисене кӑна мар, Вӗрмер, Елӳ, Тушмашар, Ҫуткасси ялӗсенче пурӑнакансене йышӑнӗ. Ҫӗнӗ ФАП уҫӑлать тенине илтсе Татьяна Охотина ҫамрӑк фельдшер тӑван яла таврӑннӑ. Унта вӑл «Земство тухтӑрӗ» программӑпа килӗшӳллӗн ӗҫлеме килӗшнӗ. Тепӗр майлӑ каласан, ӑна хыснаран 500 пин тенкӗ укҫа панӑ.

Энӗшкассинчи ФАП Шуртавӑш тата Ӳречекасси ялӗсенчисене те йышӑнӗ.

Алексей Федяров право сыхлавҫи Ҫӗпӗр тӑрӑхӗнчи «Новая газета - Регион» электрон хаҫатра чуна тивмелле аса илӳ пичетленӗ.

Унта вӑл Сӑр юханшывӗ ҫывӑхӗнчи чӑваш ялне сӑнланӑ. Паянхине тата виҫӗ теҫетке ҫула яхӑн каяллахине. Тата тӗрӗсрех каласан, 27 ҫул каяллахине.

Вӑл хӑйне, улттӑри ачана, аслашшӗ вӑрманти утара илсе кайнине аса илнӗ. «Ури уксахлать пулсан та манран хытӑрах утатчӗ, анчах эп тан пырайманнине кура ман утӑпа пыратчӗ», — ӑшшӑн аса илнӗ Алексей Федяров.

Автор аслашшӗн таса чӑвашла калаҫӑвӗпе киленнине тата чӑваш чӗлхи килӗшнине те палӑртнӑ. Тата ҫырма хӗрринче пушӑ ларакан, чалӑшнӑ ҫуртран хӑранине аса илнӗ. «Анчах хӑрамалла мар: пӳртре йӗрӗх пурӑннӑ чух шикленӳ ҫуралать — вӑл пӳрте ҫын килес мартан хӑрать. Вӑл кайсан пӳрт чалӑшать», — чуна тивмелле ҫырса кӑтартнӑ право сыхлавҫи.

Паян вара ял пушанать. Апла вӗсенчен йӗрӗх кайнӑ...

Канаш районӗнчи Яманкасси ялӗнче пурӑнакансем нумаях пулмасть шӑматкунлӑх ирттернӗ.

Вырӑнтисем хыпарланӑ тӑрӑх, 3-4 ҫул каялла Яманкасси ялӗнчи Ленин урамне вак чул сарнӑ. Унччен кӗрлӗ-ҫурлӑ пылчӑк пайтах тарӑхтарнӑ. «Йӗпе-сапара халь атӑ-пушмака вараламасӑр ҫӳреме пулать, машина таврашӗ те ним ҫӑрӑлмасӑр кӗрсе тухать», — тесе ҫырнӑ Сиккасси ял администрацийӗн сайтӗнче.

Ӳреткасра пурӑнакансене те ырланӑ. Вӗсен кил-ҫурчӗ умӗнче ӑпӑр-тапӑр сапаланса выртмасть. Пушӑ ларакан ҫуртсен умӗсенчи курӑка та ҫулса тӑраҫҫӗ.

Шӑматкунлӑх ирттерсе урамри «ҫурӑлнӑ» путӑксене Ӳрет юхан шыв хӗрринчен вак чул турттарса сапласа тухнӑ. Емельяновсем, Валерий, Юрий, Эдуард, Алексей Зайцев, Юрий Степанов, Алексей Кузьмин мотоблоксемпе турттарнӑ, Сергей Андреев чула сарса якатса пынӑ. Татьяна Кузьмина, Нина Емельянова, Венера Тихомирова, Галина Полякова, Лидия Васильева, Дмитрий Тимофеев чула мотоблоксем ҫине тиесе тӑнӑ.

Элӗк районӗнче ӗнер пушар деповӗ уҫӑлнӑ. Унта тӗрлӗ шайри тӳре-шара: район администрацийӗн пуҫлӑхӗнчен пуҫласа Инкеклӗ ӗҫсен министерствин Чӑваш Енри Тӗп управленийӗнче тӑрӑшакансем таранах пухӑннӑ. Аслисемпе пӗрлех унта ача-пӑча та пулнӑ, вырӑнти юрӑ-ташӑ ӑстисем те чӑвашла капӑрланса пуҫтарӑннӑ.

Ҫӗнӗ депо Чӑваш Сурӑм ялӗнче вырнаҫнӑ. Ӑна ӗҫлеттерсе ярассишӗн халӑхран укҫа пухнӑ. Тата, паллах, хыснаран та кӗмӗл уйӑрнӑ.

Пушар деповӗ уҫӑлни пушар вырӑнне ятарлӑ машинӑна хӑвӑртрах ҫитме май парӗ. Ҫапли ҫапла-ха та, ҫапах та хӗрлӗ автан ташламасан лайӑхраххи каламасӑрах паллӑ. Пушар деповӗн ҫуртне хӗрлӗ хӑю кассах уҫма пухӑннисем пушар машинин ҫула тухма сӑлтав ан пултӑр тесе ырӑ суннӑ.

Комсомольски районӗнчи Урмаелте тутарсем тӗпленнӗ. Пӗчӗк ял мар вӑл. Ахӑртнех, ялта тӗпленекен ҫамрӑксем та самай, ачасем те нумай ҫуралаҫҫӗ. Ара, унта ача пахчи хӑпартма палӑртнӑ, ҫавӑнпа ҫапла пӗтӗмлетӳ тума пулать.

Ҫӗнӗ ача пахчинче 110 шӑпӑрлан валли вырӑн пулӗ. Унта ултӑ ушкӑн йӗркелеме палӑртнӑ: чи пӗчӗккисем валли – иккӗ, кӗҫӗннисем, вӑтаммисем, аслисем валли тата хатӗрленмелли ушкӑн.

Аукцион ирттересси пирки пӗлтернӗ ӗнтӗ. Килӗшӗвӗн малтанхи хакӗ – 93 миллион та 315 пин тенкӗ. Ҫӗнтерӳҫӗн ача пахчине 9 уйӑхра туса пӗтермелле.

Хапӑри шӑматкунлӑх. 2013 год.

Вӑрнар районӗнчи Хапӑс ялӗнчи икӗ урама ҫул сарӗҫ. Ҫул начарришӗн пӑшӑрханса асӑннӑ ял ҫынни Эдуард Михайлов Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев патне ҫитнӗ. Республика ертӳҫи паян «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин регионти уйрӑмӗн йышӑну пӳлӗмӗнче ҫынсене йышӑннӑ.

Эдуард Михайлов тӑван ялӗнчи Тӗп тата Ҫырма урамӗсемшӗн кулянса калаҫнӑ.

Михаил Игнатьев ял ҫыннине ҫул пулассине шантарнӑ. Кӑҫалах мар. Килес ҫул. Ӗҫе пурнӑҫлама республика хыснинчен 11 миллион тенке яхӑн укҫа уйӑрӗҫ. Ҫулӑн пӗтӗмӗшле тӑршшӗ 1,15 километр пулӗ.

Вӑрнар районӗнчи ҫул-йӗре юсама тата сарма, ытти тӗрлӗ ӗҫе пурнӑҫлама кӑҫал хыснара 93,8 миллион тенкӗ укҫа пӑхса хӑварнӑ. Кун пирки Михаил Игнатьев Элтепер Хапӑс ҫыннине пӗлтернӗ.

Нумаях пулмасть Улатӑр район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Нина Шпилевая Алтышево ялӗн ҫыннисемпе тӗл пулса калаҫнӑ. Ялта шкула хупнӑ-мӗн. Сӑлтавне тӳре-шара ӑнлантарнӑ: ял вилсе пырать, унӑн пуласлӑхӗ ҫук-мӗн. Халӑх хирӗҫлесе пӑхнӑ, анчах ку хӗрарӑма килӗшмен, хыттӑнрах калаҫнӑ.

- Пӗлтӗр 482 ҫын вилнӗ, 170 ача ҫуралнӑ. Ачасем ҫуккишӗн эпӗ айӑплӑ-им? Куншӑн эпӗ айӑплӑ-и? Пуласлӑх ҫук! Ӗҫ вырӑнӗсем ҫук! – тенӗ Нина Шпилевая. Унӑн сӑмахӗнчен ҫакна ӑнланмалла: ҫынсем нумайрах вилнине, ача сахалрах ҫуралнине пула шкул ыйтӑвӗ ҫивӗч.

Халӑх хирӗҫлени, шкула хуптарасшӑн марри уншӑн кӑсӑклӑ мар иккен. Шпилевая пӗр хӗрарӑмпа пачах калаҫма хирӗҫленӗ, ӑна пухуран та кӑларса яма хӑтланнӑ. Тӳре-шара Алтышево ҫыннисемпе пуху мӗнле ирттернине ҫак каҫӑпа кайсан курма пултаратӑр: http://www.online812.ru/2018/08/23/001/.

Савка ял уяв уявӗ. 2017 ҫул. Дина Трякова сӑн ӳкерчӗкӗ.

Николай Теветкел поэт ҫуралнӑ Йӗпреҫ районӗнчи Савкка ялне ҫумӑр ҫусан кӗме ҫук. Кун пирки «Хыпар» хаҫатра пӗлтернӗ.

Ял старости пулнӑ Сергей Наумов хаҫата евитленӗ тӑрӑх, «ыйтӑва ял тӑрӑхӗн администрацийӗнче те пӗрре кӑна мар ҫӗкленӗ — вӗсен яланах укҫа ҫук». Савка ялӗсем тӳре-шарана кӗтсе-шанса лармаҫҫӗ иккен — халӑхран 50 пин тенкӗ пуҫтарнӑ. «Анчах палӑртнине пурнӑҫлама ку укҫа ҫителӗксӗр. Тепӗр 50 пин тенкӗ кирлӗ. Ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ чупмасан халӑхшӑн камӑн тӑрӑшмалла? 5 ҫул каялла ҫул тӑватпӑр тесе 4 машина хӑйӑр тӑкрӗҫ те — пулчӗ ҫул тӑвасси», — пӑшӑрханнӑ староста пулнӑ ҫын.

«Ҫул пулать. «Красный партизан» хуҫалӑх Елчӗк районӗнчи Яманчурел ялӗнчен вак чул тиесе килме ҫитес вӑхӑтрах машина уйӑрӗ», — лӑплантарнӑ ял ҫыннисене хаҫат урлӑ Йӗпреҫ районӗнчи Пучинке ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Николай Федоров.